|
Buhara’da bulunan birçok önemli tarihi cami, medrese ve türbelerden şunlar ziyaret edilebildi:
* es-Samanî türbesi, * Magaki Attar Camii, * Namazgah Camii, * Çeşme-i Eyyüb, * Ark Kalesi, *Bolo Havz Camii. Kapı girişinin sağ tarafında günlük muhasebe virdi yazılı. Bu ibretli yazıyı cemaate okudum, terceme ettim. Hazret-i Ömer (R.A.) bir hutbesinde şöyle buyurmuştur:
“Hesaba çekilmeden önce, kendinizi hesaba çekiniz. Amelleriniz tartılmadan önce, kendi amellerinizi tartınız. Hesaba çekilmek üzere, kıyamet günündeki en büyük arz, huzura alınma için gerekli güzel hazırlıklarınızı yapınız. O gün huzura alınırsınız, öyle ki size ait hiçbir sır gizli kalmayacak, bütün sırlar meydana çıkacak. Nitekim Cenab-ı Hak şöyle buyurur:
“Ey insanlar! O gün hesab ve sorgu-sual için huzura alınırsınız. Öyle ki size ait hiçbir sır gizli kalmayacak, bütün sırlar meydana çıkacak.” Buna binaen hergün, muhasebemizi şu şekilde yapmalıyız.
1- Uykudan kalkarken Allah (c.c)’yu andın mı?
2) Bugün sabah namazını camide cemaatle kıldın mı?
3) Bugün sabah zikirlerini okudun mu?
4) Bugüne Allah (c.c)’dan helal rızık vermesini isteyerek ve helal rızkı araştırarak başladın mı?
5) Allah (c.c)’dan üç defa seni cennete girdirmesini istedin mi? Çünkü her kim Allah (c.c)’dan kendini cennete sokmasını isterse; Cennet der ki: Yarabbi onu cennete girdir.
6) Allah (c.c)’dan üç defa seni cehennem azabından korumasını istedin mi? Çünkü her kim bunu yaparsa, cehennem der ki: Yarabbi onu cehennem ateşinden koru.
7) Bütün namazları vaktinde camide cemaatle kılmaya devam ediyor musun?
8) Bugün müekked sünnetleri ve nafile namazları kıldın mı?
9) Her namaz ve ezanın peşinde okunan zikirleri okumaya devam ediyor musun?
10) Bugün namazlarını huşu içinde ve namazda ne dediğini düşünerek kıldın mı?
11) Kazancında, yemende, içmende, giyim, kuşamında Allah’ın ölçülerine riayet ettin mi?
12) İslâm nimeti üzerine Allah’a hamd ettin mi?
13) Kulak, göz, kalp nimeti ve diğer nimetler üzerine Allah’a hamd ettin mi?
14) Duaların kabul olduğu saatleri ve bu saatlerde Allah’ın çağrısını ganimet bildin mi?
15) Bugün Allah’ın kitabından birşey okuyup, öğrenip, ezberleyip onunla amel ettin mi?
16) Bugün Resûlüllah (SA.V.)’ın hadisi şeriflerinden birşeyi okuyup, öğrenip, ezberleyip onunla amel ettin mi?
17) Farzlardan birşey öğrendin mi ve bugün ilim için derste bulundun mu?
18) Bugün gözünü, kulağını ve diğer uzuvlarını haramdan korudun mu?
19) Bugün peygamber (S.A.V.)’e salât ü selâm getirdin mi?
20) Hasta ziyaret ettin mi?
21) Cenaze yıkamaya, namazını kılmaya, defnetmeye gittin mi?
22) Bugün bir iyiliği emrettin veya bir kötülükten nehyettin mi? |
