Allah’in selami ve bereketi uzerinize olsun guzel kardeslerim;
Cok kisa bir surede bu sitede cok sey ogrendim sabri ogrendim duanun sirrini ogrendim.dua doslarim sizinle olan samimiyetime dayanaraktan sizlere birkac hatirlatmada bulunmak istiyorum insallah sizleri incitmem.Ben sizler icin ilahi ve beseri aski anlatan bir yazi yazacaktim ama arastirma yaparken bir yazi cok dikkatimi cekti buyuzden bende sizlere o yaziyi paylasmak istedim cunku abimiz gercekten cok guzel yorumlamis.
DIN ASKIDA ASIK OLANLARIDA SEVIYOR
O mecliste bulunanlardan biri diyordu ki; “Önümüzdeki hafta biz Sevgililer Günü’nü kutlayacağız. Sizinse böyle bir kaygınız yok. Çünkü İslam, Sevgililer Günü’nü reddettiği gibi insanların birbirlerini sevmelerine, âşık olmalarına da sıcak bakmıyor. Hatta evlenecek insanların dahi birbirlerini nikahtan önce görmelerini yasaklamış. Dolayısıyla böyle bir günün inançlarının emrettiği gibi yaşamaya çalışanlar için hiçbir anlamı yok”. Ben dilimin döndüğü kadar (bu konuda o zaman için pek döndüğünü söyleyemem) bir şeyler söylemeye çalıştım. Tasavvuf dedim, Allah aşkından sözettim. Ama doğrusu söylediklerim beni dahi tatmin etmedi. Sonrasında merak ettim ve araştırdım. Konunun uzmanlarıyla görüştüm, ilgili ayetleri ve hadisleri inceledim. Gördüm ki, o arkadaşım yanılıyor. İslam ne sevgiye karşı çıkıyor, ne de sevgiliye. Tasavvufta olduğu gibi sadece Allah aşkının değil, karşı cinsler arasındaki aşkın da kutsallığı vurgulanıyor. Hatta âşık olup da iffet ve namuslarını koruyanlar için İslam’daki en yüksek mertebe vaad ediliyor. Keşfu’l Hafâ’da yer alan bir Hadis—i Şerif’te deniyor ki; “Kim âşık olur da iffetini korur, halini gizler ve bu yüzden ölürse şehid olarak vefat eder”. İslam’da şehitlikten daha yüksek bir mertebe olmadığı dikkate alınırsa İslam’ın aşka ve âşıklara bakışının nasıl olduğu ortaya çıkıyor.
Aşk yok, muhabbet var
Kur’an—ı Kerim’de aşk sözcüğü yer almıyor. Sevgiyle ilgili ayetlerde daha çok hub, meveddet ve muhabbet kelimeleri kullanılıyor. Ancak kelime olarak olmasa bile anlam olarak Kur’an—ı Kerim’de aşk pek çok yerde geçiyor; “İman edenler Allah’ı daha şiddetle severler” (Bakara, 2/165). İslam alimleri de aşkı aşırı sevgi olarak tanımlamışlar. Zeliha’nın Hz. Yusuf’a duyduğu sevgi de (Yusuf Suresi, 12/30) aşkın tanımına uyuyor. Kur’an—ı Kerim’de bu sureye Ahsenül—Kasas (Hikayelerin en güzeli) denilmiş. Hz. Yusuf ile Züleyha’nın aşk macerası daha sonraki şairler için de esin kaynağı olmuş ve bu hikaye çerçevesinde mesneviler kaleme alınmış.
Muhabbet ise; “Maddi veya manevi haz veren bir şeye duyulan meyil, bir nesneye ya da şahsa ilgi göstermeye iten duygu” olarak tanımlanmış. Ancak kimi alimler buna da karşı çıkmış ve muhabbetin insani bir duygu olarak tanımının yapılmasının imkansız olduğunu söylemişler. İşte tanımlanamayan muhabbetin ileri boyutuna aşk denmiş. İkisi arasında nasıl bir sınır olduğu ise belirlenememiş. Zaten bu yüzden de İslam tarihinde aşk yerine muhabbet, muhabbet yerine de aşk terimleri kullanılmış.
Kur’an’daki bir çok ayette, Peygamber Efendimizin “Habibullah (Allah’ın sevgilisi) olarak anılması da İslam’ın aşka verdiği önemi göstermesi bakımından dikkat çekici olsa gerek. Sûfilere göre Allah’ın sevgiyle tecelli etmesinden âlem meydana gelmiştir. Bu görüşü benimseyenlere göre âlem aşktan yaratıldığı için her zerrede aşkın izini görmek mümkün.
Aşkla ilgili İslam tarihinde söylenmiş o kadar çok söz var ki, bunların hepsini yazmaya kalksak biz yazmaktan, siz de okumaktan bıkarsınız. Zaten bizim de İslam’ın aşk terminolojisinin tarihsel gelişimini izlemek gibi bir düşüncemiz yok. Kesin olan bir şey var: İslam ne aşka, ne de âşıklara kapıyı kapatmış. Aksine yaratıcısının aşk üzerine kurdum dediği tabiatta aşkın yaşatılmasını istemiş. Başlangıçta İslam alimleri aşk sözcüğünü kullanmaktan çekinse bile, İslam’ın ikinci yüzyılından itibaren aşk gerek kelime, gerekse anlam olarak İslamî terminolojideki yerini almış. Aşkın çeşitleri üzerine kafa yorulmuş. Aşkı kimileri iki alt başlıkta, kimileri ise beş alt başlıkta incelemiş. Aşk konusunda yazılan tasavvufi eserlerin en genişi olan Ahbarü’l Aşıkîn kitabının yazarı Ruzbihan—ı Bakli, aşkı; behimi (hayvani), tabii, ruhani, akli ve ilahi olarak beşe ayırmış.
Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Süleyman Uludağ, İslam Ansiklopedisi’nin aşk ile ilgili maddesinde Bakli’nin beşe ayırdığı aşk ile ilgili şunları yazmış: Behimi aşk ayyaş, günahkar ve aşağılık kimselerin tanıdıkları nefs—i emmarenin eseri olup aslında heva ve hevesten ibaret olan aşktır; şehveti ve nefsi arzuları tatmin etmeyi hedef alır. Makul ve meşru çerçevede olmayan behimi aşk kötü ve günahtır. Tabii aşk, unsurlardaki letafetten hasıl olan maddi ve cismani bir aşk olup aklın ve ilmin hakimiyetinde olmazsa kötüdür. Ruhani aşk seçkinlerde bulunan maddi ve manevi güzelliklere karşı duyulan aşktır. Böyle bir aşka tutulan kimse kendisini şehvetten korursa bu aşk onu arifler derecesine ulaştırabilir. Akli aşk ise melekût aleminde tecelli eden güzellikleri temaşadan hasıl olur. İlahi aşka buradan geçilir. İlahi aşk aşkların en yücesidir.
Bakli, aşkı beşe ayırmış olmasına rağmen İslami literatürde hakim olan düşünce aşkın iki çeşidi olduğu yönünde. Bunlardan birincisi ilahi aşk, ikincisi ise beşeri aşk. Yaygın görüşe göre aslolan ilahi aşktır. Beşeri aşk ise daha çok bir araçtır. Tasavvufçular, beşeri aşkı ilahi aşka götüren bir vasıta olarak görürler. Aşk üzerine yaratılan bu dünyada amaç yaratanı sevmektir. Yaratanın âşık olduğuna âşık olmaktır. Yine tasavvufta Peygamberimizin Allah’a âşık olduğu gibi, Allah’ın da resulüne aşık olduğu düşüncesi yaygın olduğu için, insanların beşeri aşklar yerine ilahi aşka yönelmeleri tavsiye edilmiş.
Mutasavvıfların aşka bu kadar önem vermelerinin nedeni akılla Allah’a ulaşmanın mümkün olamayacağını savunmalarıydı. Onlara göre Allah’a varmak ancak aşkla mümkün olabilirdi. Mevlânâ da aklın dünyevi işlerdeki fonksiyonunun öbür dünya ile ilgili durumlarda yeterli olmadığını söylemiş. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Görevlilerinden Prof. Dr. Mustafa Kara’ya göre insani aşk güzel ama asli hedef değil; “Hedef, bu temeller üzerinde yükselecek abide ile birlikte ballar balını aramaktır. Hedef, bu insani aşkın sağladığı gönül devleti ile kalb dünyamızın imkanlarını genişletmek ve geliştirmektir. Hedef, tam kapasite ile çalışan bir gönülle gönüller sultanına doğru kanatlanıp uçmaktır. Esas yiğitlik, insani aşkı ilahi aşka dönüştürebilmektir.”
İnsanlar birbirine âşık olabilir
Prof. Dr. Kara esas yiğitliğin insani aşkı ilahi âşka dönüştürmek olduğunu söylerken, önemli bir gerçeğe daha dikkat çekiyor. Evet insani aşk vardır ve önemlidir. Yine Kara’nın söyledikleri yıllardır devam eden bir tartışmadan ipuçları veriyor. İslam alimleri beşeri aşk ile ilahi aşk arasındaki ilişkinin nasıl olması gerektiği hususunda hiç bir zaman tam bir mutabakat içinde olmamışlar. Ağırlıklı görüş beşeri aşkın bir araç olduğu yönünde iken, önemli sayıda din bilgini de bütün beşeri aşkların ilahi aşka gitmesi gerekmediğini, beşeri aşkın da başlı başına bir olgu olarak kabul edilmesi gerektiğini söylemişler. Prof. Dr. Süleyman Uludağ da beşeri aşkın sadece bir araç olmadığını düşünenlerden; “Pek çok aşk hikayesi vardır ki, ilahi aşka ulaşmadan noktalanmıştır. Tabii ki beşeri aşktan ilahi aşka geçişlerin yaşandığı aşklar da olmuştur. Fuzuli’nin Leyla ile Mecnun’unda anlatılan aşk böyledir. Mutasavvıflara göre aslolan ilahi aşktır. Ama ilahi aşka yabancı olanların beşeri aşkı yaşamaları, aşkı yaşamamalarından daha iyidir. Zira beşeri aşkı yaşayanlar ilahi aşk alanında daha kolay mesafe kaydederler. Onun için mürit olmak maksadıyla dergaha gelen tâlibe şeyhin ilk sorusu; ‘Hiç âşık oldun mu’ olur. Talibin cevabı hayır olursa bu defa şeyh ona der ki; “Var, git âşık ol da öyle gel’.” Muhiddin—i Arabi ise aşkı tabii, ruhi ve ilahi olarak üçe ayırmış ve şöyle demiştir; “Mecazi aşk, hakiki aşka giden yolda bir deneyiş, belki bir duraktır. Hakiki aşka erişmek için mecazi aşk şart değildir. Ama olursa da kötü karşılanmaz.”
Âşıktır, hoşgörü ister
Kur’an—ı Kerim’de beşeri aşka tamamiyle insani ve doğal bir olay olarak bakılmış, dini ve ahlaki kuralların ihlal edilmediği aşk kötülenmemiş, aksine tutkun ve sevdalı oldukları halde iffet ve namuslarını koruma başarısını gösterenler takdir edilip örnek kişiler olarak gösterilmiş. Beşeri aşka tamamen insani ölçülerle yaklaşıldığı için de âşık olmak, sevdalanmak, birine vurulmak insanın iradesi dışında gelişen bir duygu olarak kabul edilmiş. Bu yüzden âşıklara mecnun ya da divane denilmiş. Peygamber Efendimiz (S.A.V.) Ebu Davut’un naklettiği bir hadisinde “Senin bir şeye olan sevgin seni kör ve sağır eder” diyerek, aşıkın içinde bulunduğu ruh halini anlatmış. Yine Kur’an—ı Kerim’de yer alan bir ayette (Âl—i İmran 14); “Kadınlara, oğullara, kantar kantar altın ve gümüşe, nişanlı atlar ve develere, ekinlere karşı aşırı sevgi beslemek insanlara güzel gösterilmiştir” denilerek kadınlara ilgi duymanın, onları sevmenin hiçbir sakıncası olmadığı anlatılmış. Bir başka hadiste (Nesai— İşretünnisa) “Kadınlardan sonra Allah resulüne en sevgili olan şey atlardır” buyrulmuş. Yine Nesai İşretünnisa’da yer alan bir hadise göre Peygamber Efendimiz, “Dünyada bana kadın ve güzel koku sevdirildi. Asıl gözümün aydınlığı ise namazdır” diyerek, karşı cinse olan duygunun, ne kadar insani olduğunu göstermiş.
Beşeri aşka karşı çıkanların dahi reddedemedikleri şey, hiçbir yerde bu aşkın yasak olduğuna dair bir hükmün bulunmaması. Ancak tabii ki kastettiğimiz aşk meşru zemin içinde yaşanacak. Cinsellikten arındırılmış, tamamen hissi duygularla yaşanan aşktan sözediyoruz. Birincisi Bakli’nin dediği gibi hayvani aşka giriyor ki, bu kesinlikle yasak. Cinsellikten arındırılmış bir aşka ise din şehitlik mertebesini dahi açık bırakıyor.
Aşkın edebiyatı
Aşkı keşfeden ve tartışan sadece İslam alimleri olmamış. Şairler ve yazarlar da aşk üzerine şiirler, denemeler yazmışlar. İslam edebiyatına baktığımız zaman, özellikle şiirin neredeyse tamamen aşk teması üzerine kurulmuş olduğunu görüyoruz. İslam edebiyatında aşkın zirveye çıkışı ise divan edebiyatı ile olmuş. Prof. Dr. İskender Pala divan edebiyatının baştan sona aşkın beyanıyla dolu olduğunu ve aşk konusunda söylenmemiş bir söz bırakılmadığını söylerken klasik edebiyatımızın aşka verdiği önemi anlatıyor. Pala’ya göre divan edebiyatında her türlü aşk vardı. Tabii aşktan ilahi aşka, mecazi aşktan ruhani aşka, platonik aşktan bedensel aşka bütün aşklar anlatılmış. Her aşk kendi şairini çıkarmış.
Platonik aşk Fuzuli ile zirveye çıkmış. Fuzuli’ye göre vuslata erişmeyen aşk en güzel aşktı. O, aşkında istiğna sahibiydi ve sevgiliye yük olmak istemezdi. Bu nedenle de sevgiliden ne iyilik, ne iltifat beklerdi. Almadan vermek, kazanmadan kaybetmek taraftarıydı. Kaleme aldığı Leyla ile Mecnun mesnevisinde de ilahi aşka giden yolu göstermiş. Fuzuli’nin şu itirafı Divan şairlerinin platonik aşk konusundaki genel düşüncesini göstermesi bakımından dikkat çekici olsa gerek; “İlim tahsil ederek yüksek mevki elde etmek, ancak olmayan bir hayal imiş. Âlemde her ne varsa aşk imiş; ilim, sadece kuru laftan ibaretmiş.
Tasavvufi aşkın temsilcisi ise Şeyh Galib. Şeyh Galib, tasavvufi aşka dair başlıbaşına bir şaheser olan eseri, Hüsn—ü Aşk’ı yazmış. İlk bakışta beşeri bir aşkın hikayesi olarak kabul edilebilecek bir mahiyet gösteren bu mesnevi, aslında Hüsün ve Aşk’ın sufiyane güzellik terakkilerini anlatan tasavvufi bir aşk hikayesi olarak karşımıza çıkıyor.
Ve beşeri aşk. Divan edebiyatında beşeri aşkı en çok Nedim konu etmiş. Nedim Fuzuli’nin aksine beşeri aşkın üzüntü ve elemleri yerine neşe ve sürurunu terennüm etmiş. Hicran, üzüntü ve elem, Fuzuli’nin hislerini ulvileştirerek beşeri aşkın üzerine çıkarırken; aşkın zevkini ve neşesini bizzat tatmak ve yaşamak isteyen Nedim, beşeri zevkler peşinde koşan bir âşık olmuştur. Nedim’in şiirlerinde ayrılık, hasret çekmek yoktur. O sevgiliden ayrı kalmayı asla istemez, sevgisiz kalmaya tahammül edemezdi.
Aşkı keşfetmedik, zaten vardı
İslam aşkı yasaklamamış derken, Amerika’yı yeniden keşetmedik. Zaten varolan bir gerçeği, yeniden hatırlatmak babında kaleme almaya çalıştığımız ve herkesin uzman olduğu bu konuda elbetteki pek çok hata yapmışızdır. Başta dediğim gibi hasbelkader eleştirilerin muhatabı ben olmuştum ve yine hasbelkader, İslamdaki insani aşkı yazmak bana düştü. İşin özü şu. Evet 14 Şubat Sevgililer Günü’nü başta söylediğim eleştiriye muhatap olanlar kutlamadı. Tüketim toplumunun daha çok para kazanmak adına popüler yaptığı günlere sıkıştırılan sevginin, sevgilinin onlara göre bir anlamı yok. Aslolan gerçek sevgi. Gerçek aşk. Zamana sığdırılan, sembolleştirilen değil, hayatın içinde olan ve günlük yaşantımızın değil, bütün ömrümüzün besin kaynağı olan aşk. Hem ilahi aşk, hem de beşeri aşk. İkisi de makbul. Yeter ki, aşk olsun…
NOKTA. Diyorlar ki, İslam nire, aşk nire.
İKİ NOKTA. Cevap İslam alimlerinden geliyor; “İslam’da ilahi aşk da vardır beşeri aşk da. Amaç ilahi aşka ulaşmaktır. Ancak bütün beşeri aşkların da ilahi aşkla neticelenmesi gerekmiyor.”
ÜÇ NOKTA… Ben de diyorum ki, “Aşk İslamın içinde.”
Osman İridağ
(Aksiyon)
Evet guzel kardeslerim abimiz gercekten anlasilir bir dille yazmis ama size tekrar sunu soylemek istiyorum Keşfu’l Hafâ’da yer alan bir Hadis—i Şerif’te deniyor ki; “Kim âşık olur da iffetini korur, halini gizler ve bu yüzden ölürse şehid olarak vefat eder”.
Guzel kardeslerim insallah Rabbim hepimize sehitlik mertebesini uygun gorur.belki kimi kardeslerim bu yaziyi okudugunda uzuleceklerdir.inanin guzel kardeslerim size bunu soylemeyecektim ama okadar guzel yureginiz varki ben hatirlatmami yapmak istedim.biliyorum gercekten cokzor hani boyle bir olay basinizda gecince mutlaka birilerine anlatip rahatlamak veya duada bulunmak azda olsa sizi rahatlatacaktir.Bakin guzel kardeslerim soyle yapalim herkimin boyle bir sikintiyla karsilasirsa o sir sadece Allah ve kendi arasinda kalsin egerki kardesimiz dayanamiyorsa dua istesin ki zaten dua istemesi dahi yeterli cunku kalplerde olani Allah biliyor buyuzden soylemenize gerek yok bence.guzel kardeslerim hep aklimda ve dualarimdasiniz. insallah Rabbim bizlereilahi aski nasip eder. SELAM VE DUAYLA…
Bu yazıyı bizlere Ayşe kardeşimiz ulaştırmış olup Rabbim ondan her daim razı olsun.
KAİNATI,İLAHİ SEVGİSİ VE RAHMETİ İLE YARATMIŞ ALLAH.
HER TÜRLÜ SEVGİDE ONA ULAŞAN BİR YOL VAR MUTLAKA.SEN YOLLARI TAKİP ET,ULAŞCAĞIN NOKTA ODUR.
ALLAH.(C.C)
İLAHİ AŞK İRŞAT SIRRUH MARİFET İLMİDİR
kıtabından başlık . AŞK ALLAHTIR .
SN. HANİFE CEYLAN
Bir tövbede en zelil kulunu bile evliya mertebesine yükselten o ilah,yarattığı her zerreyi şevkati ile kuşatan o ilah,nasıl kendisine ait olan sevgiye hoşgörü ile bakmaz.Mümkünmüdür.
gercekten oldukca anlasılır, faydalı bir yazı olmuş.
yüreğinize saglık
ben bu yazıdan 5,5 sayfa özet çıkardım anlamasını bilen insan için çok şey yazıyor işki anlayasın.
Fuzuli:Öyle serbesttem ki israk etmezem dünya nedir=AŞK
allah razı olsun… aşkı tanımıyorum nasip olmadı henüz beşerisini de ilahisini de tatmak… ödev olarak ta sununm yapmak için aşk konusunu seçtim sebebini bilmiyorum… çok sağolun ödevime ve hayatıma yön verecek yazınız.
mevlanaya aşk nedir diye sormuşlar ben olda bil demiş…. en güzele sevdalanabilmek duasi ile…………….
Peki böyle durumlarda nasıl dua etmek gerekir. Şimdi yanlış şeyler allahın karşısında telaffuz etmek olmaz. Ne diye dua edebilirim hep düşünüyorum ama mantıklı bir şey bulamaıyorum sizlerin yorumu nedir?
herşey tamda düşündüğüm gibi. sağol kardeşim bi türlü leyla ile mecnunun aşkını tarif edemiyordum ve kimseye anlatamıyordum bu yazıyı okuduktan sonra bişiler değişti.ben inanıyorum ki ruhani aşk bir gün ilahi aşka dönüşecektir.Ne demiş Yunus Emre :
“Yaradılanı severim, Yaradandan ötürü ”
işte böyle
yazmak kolaydır okumakta kolaydır yaşamadığını..rabbim hiç kimseye böyle bir dert vermesin..
Yarim Yarim
İşte gidiyorum yalan dünyadan
Vuslata ermeden sana doymadan
Dua et koşarak gelip arkamdan
Kabrimde göz yaşı dök yarim yarim
Bilmedim ne yaptım neydi ki suçum
Ağlarken göz yaşı dolar avucum
Mezarda bekliyor seni baş ucum
Seneden seneye gel yarim yarim
Bir acı kalbimin orda bir yerde
Dinmiyor sızısı çok derinlerde
Unuttun sormadın acep ne halde
Aklına düşersem sor yarim yarim
Ne idim ne oldum halim perişan
Gözümden gitmiyor suretin bir an
Gün olur gelip te beni ararsan
Mezarlık adresim bil yarim yarim
HEPKAHIR 22/02/2007
işte bu iş böyle sıkıntılı bir iş..başına gelen bilir vesselam
bu bilgeleri burada koydigniz ichin chok teshekur ederim.. ben biriseni chook sevyorum hemde hich onu görmeden..ama oysa beni hich bir zaman sevmedi ve sevmicek.. ben onu onutmak istiyordum ama yapamiyorum.. sonra onu sevdigim ichin chok uzulyordum..sevmek gunahmidir diye kendime soryordum..ama bunlari okunca ichim biraz olsun rahatliga koweshti… acaba bende bir gun sevdegim insanin sevgesini kazanip ona kowshabilermim??
Güzel bir yazı olmuş,istifade ettim Allah razı olsun.Fakat bir nokta dikkatimi çekti.Al-i imran suresi 14. ayetin devamında ”Bunlar dünya hayatının nimetleridirler.Dönüş yerinin en güzeli Allah katındadır.”buyuruyor.Burda bu güzelliklerin dünya hayatının geçici bir metaı olduğu vurgulanmıştır.Yoksa kadına,atlara,altınlara olan aşırı sevgi övülmemiş ve bunların yerine cennet hayatı hedef gösterilmiştir.Fakat tabiki de bu güzelliklerin helal dairede olanından istifade etmede bir günah yoktur.Allah herşeyin en iyisini bilendir.
sevgili kardeşlerim aşktan uzak kaldım bayazamandır belkide dogdum dogalı ilk kez, aşk ateş imiş,eline alanıda yüreginde tutanıda yakar imiş ve kendinden başka hicbirşey bırakmaz imiş kül olana dek.kül olmaktan korkanlar girmesin bu yola ,kalbin aklı yok buyolda aklınsa hic aklı yok aşk ı yaradana hamdolsun .
Aşk ve sevgi Allah’ın ta kendisidir,eğer bazı insanlar Allah’ın ruhunu taşıdıkları için Allah’ın karekterini sergiliyorlarsa onlara aşık olursunuz,tabi ki sizdede ruh olduğundan onun hallerini görüyorsunuz,tahminen aynı seviyede olmanız gerekli güzelliğini görebilmeniz için.
Secde 9: Sonra onu şekillendirip ona ruhundan üfledi. Sizin için işitme, görme ve idrak duygularını yarattı. Ne kadar az şükrediyorsunuz!
Eğer kim Allah aşkına yani tek sevgi ve Aşkın ve hayranlığın kaynağına,”ruhumu sana eriştirip bende ermiş evliyalarından olmak istiyorum” derse Allah ona birkaç ayda öğretir aşkın ne olduğunu…Kuran i kerimin tamamı bu dua üzerine inşa edilmiştir diyebiliriz. En büyük aşık Hz Muhammedin ilimiyle
Eğer Allahı sevmiyor ve ondan hoşlanmıyorsanız,kılınan namaz işe yaramaz işte ayeti
Kehf 105:
İşte onlar, Rab’lerinin âyetlerini ve O’na mülâki olmayı (ölmeden evvel ruhun Allah’a ulaşmasını) inkâr ettiler. Böylece onların amelleri heba oldu (boşa gitti). Artık onlar için kıyâmet günü mizan tutmayız.
yazanlardan allah razı olsun ..ben aşık olmamak için dua ediyorum allah tan başka hiç kimseye..
ben birine aşık olmuştum yıllar önce ama hep içimde gizlemiştim sebebi allah aşkı varken beşeri aşkın olmaması gerektigi idi yani bana yanlış görünüyodu bu yazıyı okuduktan sonra yanlış birşey yapmadıgımı anladım sonuçta elimde degil teşekkür ediyorum bu makale ile beni aydnlattıgınız için…
rabbim razı olsun yazınız için.
takıldığım bi nokta var rabbimden başkasına aşk duymak istemiyoruz hepimiz elbette ama unutmayalım ki rabbe yönelmek onu bulmak için bi adım atmak o yola çıkmak için bi vesile gerekmez mi dilerim ilahi aşkı içinde rab aşkı olanla bulalım
İlahi Aşk ve Cezbe, Şehvet, Allah’ın el-Vedûd Güzel İsmi
Tasavvufun temeli aşk ve cezbeye dayanır. Cezbe irade dışı olarak Allah’a (c.c.) doğru çekiliş demektir. Aşk da böyledir. Tasavvufun temeli aşk ve cezbe derken iki kavramı da, yani aşk ve cezbeyi birbirinin yerine kullanmıştık. Gerçekte ise aşk gizli iken cezbe açıktadır. Yani ilahi aşk kendisini bedende cezbe ile gösterir. Cezbe çeşitleri ise pek çoktur. Tasavvuf kitaplarında cezbenin iki yüzden fazla çeşidi olduğundan söz edilir. Ama ilahi aşkın kaynağı değişmez. Birdir. O da Allah’tır.
Aşk ve cezbe kuldan kaynaklanmaz. Allah’tan gelir. Yani ilahidirler. Zira Allah’ın bir güzel ismi de el-Vedûd’dur. El-Vedûd (Allah [c.c.] müminleri sever; Allah [c.c.] sevilecek asıl varlıktır) güzel ismi, Allah âşıklarında, ariflerinde ilahi aşk ve cezbe olarak tecelli eder.
Allah (c.c.) neslin devamını kadın ile erkek arasında koyduğu aşk ve sevgiye bağlamıştır. El-Vedûd güzel ismin en büyük ve dikkati çeken tecellisi burada görülür. Bu sayede eşler ailenin onca sıkıntısına göğüs gererler.
Kuşkusuz insanın Allah’ı (c.c.) sevmesi kadar O’ndan korkması da gerekir. Bazı insanların Allah’ın (c.c.) yasaklarından kaçınmadıkları ve emirlerini yerine getirmedikleri halde Allah’ı (c.c.) sevdiklerini iddia etmeleri kuru bir sözdür. Gerçek sevgi sevileni memnun etmekten geçer. Öyleleri nefislerine uymanın verdiği bir coşkuyla ve dünyada herhangi bir cezaya çarptırılmamış olmanın cüreti ve güven duygusu ile böyle bir iddiada bulunmaktadırlar. Hâlbuki dünya bir hikmet ve imtihan yurdudur, ceza ve ödül yeri ahirettir. Gerçi O’nun yüce hikmeti gereği daha ahirete intikal etmeden de bazı kimselere bu dünyada yaptıklarının bir kısmının cezası tattırılır.
Allah’ı (c.c.) sevmek kuru bir söz olmamalı, O’nun emir ve yasakları ve rızası istikametindeki bir yaşam biçimiyle kanıtlanmalıdır.
Allah’ın haram kıldığı şeyleri işleyen kişiler, Allah’ı (c.c.) değil nefislerini sevmektedirler. Nefis sevgisi ise zamanla insanları tapılacak putlara götürür. Çağımızda insanların en çok taptıkları put ise paradır.
Allah’ın (c.c.) insanı sevmesi ise ayrı bir konudur. Kuran-ı Kerim’de geçen el-Vedûd güzel ismi ile ilgili aşağıdaki ayet-i kerimeler, buna önemli bir ışık tutmaktadırlar. Büyük bir sırrı da barındırmaktadırlar: “O, çok bağışlayandır, sevendir (Burûç suresi, ayet 14).”, “Rabb’inizden af ve mağfiret dileyin. Sonra günahlarınıza tövbe edip O’na sığının. O sizi affeder ve korur. Gerçekten benim Rabb’im esirgeyendir, sevendir (Hûd suresi, ayet 90).”
Dikkat edilirse her iki ayet-i kerimede de Allah’ın (c.c.) sevgisi, bağışlama (el-Gafûr) ve esirgeme (er-Rahîm) anlamına gelen güzel isimlerinden sonra geçmektedir. Bunlar da kulun Allah’a (c.c.) tövbe edip günahlarının affı için sığındığı durumları karşılamaktadır. Demek ki Allah (c.c.), kulun tövbe ile kendisine yönelmesine sevinmekte ve böyle birisini de sevmektedir. Allah’ın (c.c.) sevgisi ise evrendeki en güzel şeydir. Kul için bundan daha güzel bir şey yoktur.
Şu hadis-i şerif de tövbe eden birisine karşı Allah’ın (c.c.) sevincini ve sevgisini açıklaması bakımından değerlidir: “Herhangi biriniz, ıssız bir çölde yiyeceklerle yüklü devesi ile birlikte giderken devesi elinden yiyeceklerle birlikte kaçsa o durumda aç ve üzüntülü bir halde ölümü beklerken aniden devesinin geri geldiğini görse şaşkınlık ve sevinç içinde şöyle demez misiniz: ‘Allah’ım Sen benim kulumsun, ben de Senin Rabb’inim.’ Yemin olsun ki, tövbe eden kimsenin tövbesinden dolayı yüce Allah’ın (c.c.) sevinci, işte bu kulun sevincinden daha üstündür.”
El-Vedûd güzel ismi ile kula düşen görev, günahlarına tövbe ederek Allah’ın (c.c.) emir ve yasakları ve rızası istikametinde bir yaşam biçimiyle O’nun sevgisine talip olmaktır.
İlahi aşk ve cezbe daima tövbe ve istiğfar halinde olan müminlere tecelli eder. Peygamberimizin (s.a.s) günde 70 kere (başka bir rivayette 100) kere tövbe ve istiğfar etmesi de böyle bir sırra sahiptir. Bilindiği üzere peygamberler ismet sıfatları icabı günahlara düşmezler. Ama onların her daim tövbe ve istiğfar etmeleri ilahi aşk ve cezbeyi davet etmekteydi, bu da Allah (c.c.) indindeki derecelerini ve makamlarını yükseltiyordu. Her ulaşılan makam ve derece, bir önceki için tövbe ve istiğfarı gerekli kılıyordu. Bu böylece devam edip gidiyordu.
Tasavvuf ve tarikat yolu tövbe ve istiğfarla başlar ve devam eder. İlahi aşk ve cezbe de bunun mükâfatı olarak peşinden gelir. Bunun sonu yoktur. Veliler de bu yolla makam ve derecelerini artırırlar. Nefis pişmanlık ateşi ile erir ve ruh da bu sırada ilahi aşk ve cezbe ile coşar. Pişmanlık ateşi ile erimeyen nefis ruhu hapsetmiştir. Bu yüzden ruhun aşka gelmesi ve coşması imkânsız bir hale gelir. Nefis aşk ve cezbe halini yaşayamaz. Aşk ve cezbe hali sadece ruha mahsustur.
Nefis ancak helal dairedeki şehvetle kendisinden geçer, yatışır. Nefis için şehvetten daha büyük bir zevk kaynağı yoktur. Bunun için adeta ona tapar. Şehvet ise bizim hayvanlarla olan ortak yanımızdır. Bizi bu dünyaya bağlar. Dünya hayatının hedefi de onun üzerine kuruludur. Aile kurmamızda ve evlat sahibi olmamızda gerekir. Bu açılardan yararlıdır. Aile hayatını da küçük görmemek gerekir. Çünkü bu dünyada cennet hayatının nüvesi aile hayatıdır. Nefis ancak aile hayatı ile teskin olup huzura erer. Ama şehvetin ilahi aşkla hiçbir ilgisi yoktur. İlahi aşkın verdiği zevk yanında o bir hiçtir. Zevk alma açısından ilahi aşk bir güneşse şehvet ancak bir mumdur. Çünkü şehvet ancak kendisi gibi bir nefis olan başka bir nefisle kaynaşırken zevk verir ve insanı tatmin eder, ilahi aşk ise âlemlerin yaratıcısı Allah’a karşı duyulur. İlahi aşk hiçbir zaman tatmin olmaz, gün geçtikçe daha çok kavurur. Nefis meşru daire dışında şehvet ateşine düştüğü zaman insanı hayvanlardan daha aşağı bir tabakaya indirir. Bu azmış ve bela arayan nefistir. Eğer tövbe nasip olmazsa bela ve musibet hem dünyada hem ahrette bu nefis sahibine mutlaka isabet eder. Hadis-i şeriflerde cehennemin ikinci katının zina edenlere ayrıldığı belirtilmektedir. Allah bundan muhafaza buyursun. Âmin. Şehvetiyle imtihan edilmeyen nefis yoktur. Hele ilahi aşk yolcusu şehvet hususunda elinin rahatlıkla uzanacağı veya bizzat karşı taraftan gelen davetlerle, baştan çıkarmalarla hem ins hem de cin sınıfındaki çok güzel dişilerle imtihan edilmeden ve bu imtihanları da geçmeden Allah dostu mevkisine çıkarılmaz. İnsan böyle bir şehvet karşısında Allah aşkını tercih ederse büyük bir devlete erer. Gönüllerin sultanı olur. Bu da ancak gerçek erlerin başarabileceği bir yiğitliktir. Geniş anlamda şehvet bizi dünyaya bağlayan bütün bağlara denir. Hak âşıkı bu bağlara yaşamı için zaruri nesneler ölçüsünce değer verir. Onun için sevgilinin murakabesi dışında hiçbir şey değerli değildir.
Nefsin tövbe ve istiğfarla oluşan pişmanlık hali, tasavvufta çok önemlidir. Bazı sofiler tarikata intisaplarında günahlarına tövbe ve istiğfar ile başlangıçta güzel haller yaşarlar. Sonra tövbe ve istiğfar devrinin bittiğini sanırlar. Artık Allah (c.c.) kendilerini affetmiştir, diye düşünürler. Hâlbuki her ibadetten sonra tövbe ve istiğfar etme tarikat adabındandır. Çünkü her ibadette kusurlarımız pek çoktur. Allah’a layık ibadet yapmamız mümkün değildir. Ayrıca sofiler virtleri ve ibadetleri sırasındaki tövbe ve istiğfarları gelişigüzel çekerler. İçten bir pişmanlık ateşi duymazlar. Yine şeyhlerine tövbe veya biyat tazeleme sırasında da yüreklerinde derin bir pişmanlık ateşi hissetmezler. Çünkü onlar pişmanlığın sadece günahlara mahsus olduğunu düşünürler. Artık günah işlemediklerine göre pişman olmalarına da gerek yoktur. Oysa tarikat ve tasavvuf yolunda en büyük günah, insanın Allah karşısında var olduğunu düşünmesidir. Onun için peygamberimizin (s.a.s) bir hadis-i şerifi delil olarak mutasavvıflarca çokça söylenir: ‘Varlığın öyle büyük bir günahtır ki onunla hiç bir günah mukayese edilemez.’ Bundan başka bu dünyanın meşru nimetleri müminlere helaldir. Yani günah değildirler. Ama Allah âşıklarının veya böyle bir adayın bir iddiası vardır: ‘Allah’tan (c.c.) başka sevilecek varlık yoktur. Hatta Allah’tan (c.c.) başka her şey yoktur.’ O yüzden ona yani Hak âşıkına Allah (c.c.) dışındaki her şey, haramdır, günahtır. Bunlar için de, yani gönlünün dünyaya kaymasından da, helal olan şeylerden lezzet duyup saplanıp kalmasından da her tövbe ve istiğfar edişinde derin bir pişmanlık duyması, yüreğinde büyük bir ateş hissetmesi gerekir.
Nefis tövbe ve istiğfar sırasında pişmanlık ateşini duymuyorsa demek ki kendisini büyük görmektedir. Oysa tasavvuf ve tarikat yolunun amacı nefsi ezmek, hiç etmektir. Çünkü nefis engeli aşılmadıkça kişiye ilahi lütuflar da erişemez. Gerçi bu yolda tek amaç sevgilinin hoşnutluğunu ve rızasını elde etmektir. Bu nedenle ilahi lütuflara da kıymet verilmez.
Dünyayı helal nimetleri ile terk etmek kolay değildir. Bunu ancak gerçek yiğitler başarabilir. Elbette mesele bunları kalpten çıkarmaktır. Yoksa kalbe girmedikten sonra bütün dünyaya sahip olsak da ilahi aşkta bir sıkıntı meydana getirmezler. Ama bunu gerçekleştirmek çok zordur. Zira malı ve nüfuzu koruma düşüncesi nefsi cömert olmaktan alıkor ve bu durum da ilahi aşkı olumsuz yönde engeller. Onun için tasavvuf ve tarikat yolu genellikle zenginlere ve toplumda nüfuz sahibi insanlara pek hitap etmez ve nasip olmaz. Öyle kimselerin bir cemaatle İslami hizmete sarılmaları daha çok tabiatlarına ve meşreplerine uygun düşer. Bu yol da Allah’ın rızasına uygundur. Hele bu devirde tasavvuf ve tarikat yolundan daha önemli bir hale gelmiştir. Onun için bazı İslam büyükleri devrimizin tasavvuf ve tarikata uygun düşmediğini belirtmişlerdir. Bu sözleri ile tasavvuf ve tarikata karşı çıkmamışlar ama İslam’a hizmetin başka bir cephesinin önemine işaret etmişlerdir. Elbette tabiatı, meşrebi ve durumu tasavvuf ve tarikatlara uygun düşen insanlara kimse bir şey diyemez. Herkes sevdiği, hoşlandığı şeylerde ancak verimli olabilir. Kendisini kurtarıp başkalarına yardım edebilir.
Allah’tan başka kimsesi olmayan veya malı mülkü bulunmayanlar, tasavvuf ve tarikat yoluna çok uygundurlar. Şayet böyleleri tövbe ve istiğfar sırasında içlerindeki derin pişmanlık ateşini kaybetmeyip zikre ve rabıtaya yönelirlerse kısa zamanda ilahi aşkın eserlerini duymaya başlarlar. En azından zikir ve rabıtadan büyük zevk alırlar. Bu durum ise bu yolda büyük bir devlettir. Allah kimisine mal mülkle, nüfuzla cömertlik gösterir kimisine de ilahi aşk ve lütuflarla. Onun hikmetinden sual olunmaz.
İlahi aşk elbette Allah’ın (c.c.) zatına karşı duyulur. Ama Allah (c.c.) görülmez. Zatı da tasarlanamaz. O’nun zatını tasarlamak da hadis-i şeriflerde yasaklanmıştır. Bu yüzden O’nun zatına karşı duyulan ilahi aşk ibadetlerde hissedilir. Örneğin sofi için zikir ilahi aşkın bir sofrası olur. Doyamaz ve kanamaz. Cezbeye gelir. Onun zevk aldığı en sevimli uğraşısı ve işi haline gelir. Beri tarafta ilahi aşktan zerre kadar nasibi olmayan sofi için ise zikir uyku ilacı gibi tesir eder. Sofiyi mışıl mışıl uyutur. Bazılarını da vesveseye düşürür. Yani zikir hakkında olumsuz tavırlar takınmaya ve sözler söylemeye yöneltir.
Yalnız şunu unutmamak lazım ki, Allah sabredenleri sevmektedir (bk. Enfal suresi 46). Zikir hususunda ayak direyenler en sonunda gayelerine ulaşabilirler. Yani zikir başlangıçta onlara tatsız tuzsuz gelirken sonradan bundan büyük bir zevk alabilirler. Bir de insan zikirden zevk almasa da kendisinin yapabileceği belli sayıdaki virdi yerine getirmesi büyük bir kazançtır. Buna devam etmesi övülecek bir haslettir. Allah indinde de bu büyük mükâfatlar içerir. Her insanın belli bir sayıda zikir edinip çekmesi ve bu sayede Allah rızasına talip olması çok güzel bir davranıştır. İnsanın bunun için bir tarikata da intisap etmesine gerek yoktur. İnsan kendi başına da belli sayıda faziletli zikirleri edinip çekebilir. Tabii birtakım haller yaşarsa bir mürşid-i kâmilin rehberliğine mutlaka ihtiyaç duyacaktır.
İlahi aşkı nefis değil ruh hisseder. Çünkü nefis anasır-ı erbadan (toprak, su, hava, ateş) yaratılmışken ruh Allah’tan ilahi bir soluktur. Kuran-ı Kerim’de yüce Allah (c.c.) Hz. Âdem’i topraktan yarattıktan sonra ona ruhundan üflediğini beyan buyurmaktadır (bk. Secde suresi, 9,). Demek ki nefsimiz bu dünyaya, ruhumuz da Allah’a aittir. İlahi aşk Allah’tan gelen ruhun tekrar Allah’a ulaşmak istemesi üzerine duyulan büyük bir çekiliştir. Tabii bu çekiliş ilahi olduğundan büyük bir zevk ve kendinden geçme de buna iştirak etmektedir. Vücutta cezbe eserleri bu sayede kendisini gösterir. Bu durum beşeri (mecazi) aşkta da böyledir. Ruh beşeri aşkta da yanar, kavrulur. Böyle birisi daima sevgilisini düşünür. Başka her şey gözünden düşer. Dünyanın hiçbir kıymeti kalmadığı gibi kişi kendisini de bir hiç olarak görür. Sadece var olan sevgilisidir. Ruhun karşı cinse aşkı bu yüzden mutasavvıflarca övülmüş ve ilahi aşka geçişte bir köprü olarak görülmüştür. Böylelerinin tasavvuf ve tarikat yoluna girdiklerinde mecazi (beşeri) aşktan ilahi (gerçek) aşka çok daha kolay geçebileceklerini söylemişledir. Edebiyatımızda mesnevilerin konusu genellikle mecazi aşktan ilahi aşka yükselmedir. Eski devirlerde kadının sosyal hayatta görülmemesi, örtünmesi, evlilik dışı her türlü ilişkinin (arkadaşlık, flörtlük) yasak oluşu bu mecazi aşkları kara sevdaya dönüştürmekteydi. Dolayısıyla edebiyat dünyasında mesneviler bir yaşam gerçekliğine yararlı olmak amacıyla bu konuyu seçiyordu. Mecazi aşka tutulanları ilahi aşka yönlendiriyorlardı.
Bazı şeyler kitaplardan öğrenilmez. Bunların öğrenilmesi için bir üstat gerekir. İlahi aşkta da durum böyledir. Bir mürşid-i kâmil bu ilahi aşkta ilk adımdır. Mürit ilahi aşkı önce mürşidine karşı yaşar. Çünkü mürşit ilahi tecelliye mazhardır. Mürit onu görünce cezbeye tutulur. Rabıtada adeta erir. Mürşidi bir nur ve feyz kaynağıdır. Bu durum fenafişşeyh (mürşidinde yok olma) haline kadar böyle gider. Mürşit onu manevi âlemde Rasulullah’la tanıştırır. Fenafirrasuldan (peygamberde yok olma) sonra fenafillâh (Allah’ta yok olma) makamı gelir ki o zaman ilahi aşktan söz edilebilir.
Dini kitaplar, güzel manzaralar insanı Allah’la ilgili tefekküre götürebilir. Hak âşıkı pek tefekkürle meşgul olmaz. Daha doğrusu tefekkür onun ruhunu doyurmaz. Sadece bir değişiklik verir. Ruhu bu açıdan biraz rahatlatır. İştahlandırır. O vaktini daha ziyade murakabe ile geçirir. Daima kendisinin sevgilisi tarafından gözetlendiğini düşünür.
İlahi aşkın insan için en yararlı şekli kendisini ibadetlerde gösterir. Nefis hiçbir ibadeti sevmez. Her ibadet onun zoruna gider. İbadetlerden nefret eder, kaçar. Kişi nefsinin bu eğilimine rağmen ibadetlerini yerine getiriyorsa o büyük bir kahramandır. Müslüman’dır. Nefsiyle yaptığı savaşı kazanmıştır. Allah fazl u ikramıyla bu kişiye zamanla ibadetleri sevdirir. Belli ki ruhu nefsin baskısından kurtulup ibadetlere karşı olan aşkını sahibine hissettirmiştir. O kişinin nefsi de buna pek ses çıkarmaz. Bu olgun müminin vasfıdır. Hak âşıkı ise ibadetlere adeta koşar. Yorulmak nedir bilmez. Hiçbir dünya nimeti ibadet kadar ona lezzet vermez. İşte gerçek, ilahi aşk da budur. İbadetlere karşı duyulan bu aşk Allah’ın (c.c.) zatına karşı duyulan aşkın bir yansımasından başka bir şey değildir.
Allah (c.c.) lutf u ihsanıyla her birimize ibadetlerine karşı sevgisini ve aşkını nasip eylesin. Âmin.
Muhsin İyi